علاوه بر عناصر معماری رومانسک که پیشتر به آن اشاره کردیم ،در اینجا قصد داریم به عناصر تزئینی هنر رومانسک بپردازیم .
افزون بر فهرست تزیینی متعلق به دوره باستان یونانی رومی (نقوش شاخ و برگ و نقوش یونانی)، باید اهمیت آورده های شرقی به واسطه بیزانس و اسلام اندولسی و همین طور تداوم سنت های سلتی را یادآور شد.
عناصر هندسی:
این عناصر متعددند: نقوش درهم تافته، نقوش یونانی، “نوارهای پرچین”، “تیرهای خرپا”،”صفحات برجسته تراش خورده “،”صفحات چهار خانه” و غیره.
طاقچه ها: رف های تزیینی ( Console) کوچک تراش خورده با آذین گل سرخی با سر موجودات عجیب الخلقه اند که زیر قرنیزها جای دارند.
سرستون ها: تزیین هندسی (تافته ها و نقوش تخم مرغی شکل)، تزیین گیاهی (نخلچه ها و گل سرخ ها)،تزئین حیوانی(شیردالو شیر های روبه روی هم)یا تزئین تاریخی (صحنه هایی از عهد جدید و قدیم).
این نوع تزئین از سرستون کورینتین دوره باستان مشتق می شود: برک گیاه پای خرس در طوماری سرستون ظاهر می شود ولی انواع مختلف تراش تخته سنگ ها نیز دیده می شود: سرستون کوبیک ،اصالتا بیزانسی، که بیشتر در شمال شرقی فرانسه تزئینی گیاهی یا هندسی به همراه دارد .
منشا سرستون روی بدنه هرم معکوس از ناحية موزارب است .سرستون جفت شامل بالکنی است که برای قرار گرفتن روی تنه های دو ستون جداگانه به دو بخش تقسیم می شود.
دروازه :
متداول ترین نوع آن دروازة لانگ دوسین است. پیکرتراشی فضای نیمه مدور سینه سنتوری را پر می کند. تمثال حضرت مسیح در ماندرل نمایان می شود،ماندرل نشان افتخاری بادامی شکل است .
یک ستون مرکزی نعل درگاه را نگه می دارد که به آن مجردی (pier) می گویند. روی کناره ها تیرهای عمودی نوعی دکور تاریخی می سازد. تکثر قطاع ها در قوس مطبق در نماهایی دیده می شود که نیمرخ نما فاقد سینه سنتوری است؛ مثلا در غرب و مخصوصا در کلیسای نتردام بزرگ شهر پوآتیه . درادامه داریم …
